Εξωκκλήσια της Θάσου

Εξωκκλήσια του Λιμένα:

  1. Αγίων Αποστόλων. Βρίσκεται Ν.Α της πόλης, στην άκρη του ακρωτηρίου Εβραιόκαστρο, σε μέρος που υπήρχε μια παλαιοχριστιανική εκκλησία, η οποία είχε καταλάβει τη θέση ενός ιερού. Διασώζονται κίονες της παλαιοχριστιανικής εκκλησίας.Έχει διαστάσεις 4,45Χ6,40, με ένα μεγάλο παράθυρο σε κάθε πλευρά διαστάσεων 1,80Χ1,40.Είναι βασιλική σταυροειδής και έχει ύψος 2,50 μ. Η ανέγερσή του έγινε το 1965.
  2. Προφήτη Ηλία. Βρίσκεται Β.Α της πόλης, μέσα στην Ακρόπολη. Κτίσθηκε το 1963 με δωρεά κυριών από την Καστοριά και τεχνίτη τον Απόστολο Καλδάκη. Είναι μονόκλιτη βασιλική και έχει κτισθεί στα ερείπια παλιότερου εξωκλησιού, που είχε ανεγερθεί στα χρόνια της Κατοχής (1942-1943).
  3. Αγίου Βασιλείου. Βρίσκεται Β.Δ., δίπλα στη θάλασσα, στην περιοχή του ξενοδοχείου "Βουρνέλη". Είναι κτισμένο στα ερείπια παλαιάς βυζαντινής εκκλησίας. Σώζονται δύο κίονες με διαστάσεις 6,10Χ5,15 και ύψος 3 μέτρα και κιονόκρανα με χριστιανικά σύμβολα και σταυρό. Καταλήγει σε αψίδα με περίμετρο 4 μέτρων. Η αρχική είσοδός του ήταν στη βόρεια πλευρά και διασώζονται ίχνη σκάλας και κίονες με ανάγλυφο σταυρό διαστάσεων 0,40Χ0,25. Πάνω από την κλειστή είσοδο, στο υπέρθυρο, έχει εντοιχισμένη επιγραφή με σταυρό που αναγράφει: "Ι.Ν.Α.Β. δαπάνη Αναστασίου Γ. Μπαρμπέρη και Ευφροσύνης Λίνος Θράκης 1930". Τελευταία ανακαινίστηκε με δαπάνη της πρεσβυτέρας Φιλομήλας, συζύγου του ιερέα Γ. Διαμαντόπουλου. Τεχνίτης ήταν ο κ. Καρκαβέτσος.
  4. Αγίου Νικολάου. Βρίσκεται μέσα στο μεσαιωνικό κάστρο και έχει μήκος 11 μέτρα. Καταλήγει σε αψίδα και οι τοίχοι είναι στολισμένοι με μορφές και ανθεμωτά κοσμήματα ζωγραφισμένα από κονίαμα.
  5. Κωνσταντίνου και Ελένης. Είναι ένα μικρό εξωκλήσι.
  6. Αγίας Μαρίνας. Βρίσκεται Ν.Δ. της πόλης, μέσα στο δάσος, στη λαγκαδιά. Είναι κτισμένο στα ερείπια παλαιοχριστιανικής εκκλησίας του Προαστίου, όπως αναφέρεται σε χρυσόβουλο λόγο του Μιχαήλ Παλαιολόγου. Είναι νεόδμητο και καταλήγει σε ημικυκλική αψίδα με περίμετρο 2,60μ., σκεπασμένη με τσιμέντο. Οι διαστάσεις του είναι 5Χ8 και ύψος 3,30 μ. Έχει παράθυρα και στις δύο πλευρές, δύο στη βόρεια και ένα στη νότια. Στο υπέρθυρο της εισόδου υπάρχει μεγάλη πλάκα με ανάγλυφους ρόδακες, ελάφια, πρόβατα και άλλα χριστιανικά σύμβολα. Είναι με λιθοδομή κτισμένο το 1965. Η καμπάνα είναι τοποθετημένη δίπλα, σε μια βελανιδιά. Υπάρχουν αξιόλογες σύγχρονες τοιχογραφίες. Στην κόγχη η Πλατυτέρα, αριστερά η άκρα ταπείνωση, δεξιά ο Ιωάννης Μαριών και οι ιεράρχες Άγιος Ιωάννης, Άγιος Βασίλειος, Άγιος Κύριλλος,  Άγιος Ιάκωβος. Στη νότια πλευρά του κυρίως ναού υπάρχουν οι τοιχογραφίες του Αγίου Γεωργίου, του Αγίου Προκοπίου, του Αγίου Δημητρίου και του Αγίου Μηνά και απέναντί του βρίσκονται η Αγία Μαρίνα, η Αγία Αικατερίνη, η Αγία Άννα και η Αγία Παρασκευή. Πάνω από την είσοδο και απέναντι από το ιερό είναι ο Άγιος Μιχαήλ, ο αναπεσών Ιησούς και ο Αρχάγγελος Γαβριήλ, ενώ αριστερά ο Άγιος Κωνσταντίνος και δεξιά η Αγία Ελένη με αποσπάσματα γραμμένα σε ειλητάρια του Διονυσίου Αρεοπαγίτη, Ιωάννη Ελεήμονα και απέναντι του Σιλβέστρου πάπα της Ρώμης και του Ανδρέα Κρήτης.
  7. Αγίου Στεφάνου. Βρίσκεται μέσα στο δάσος, 3 χιλ. νότια του Λιμένα. Κτίστηκε προ διετίας με έξοδα των οικογενειών Λαδίκα, Κόντη, Φιλιππίδη, ύστερα από προτροπή του ιερέα Γ. Διαμαντόπουλου, σε ερείπια παλιάς παλαιοχριστιανικής εκκλησίας.
  8. Αγίου Δημητρίου. Βρίσκεται κάτω από την Ακρόπολη, στη νότια πλευρά και αριστερά του δρόμου που οδηγεί στη Μακρύαμμο, με ενσωματωμένο ένα μικρό εκκλησάκι διαστάσεων 1,90Χ2,60μ. Κτίζεται σήμερα με δαπάνες χριστιανών του Λιμένα.
  9. Αρχαγγέλου. Βρίσκεται στο ακρωτήρι Βίγλα, κοντά στη θάλασσα. Έχει διαστάσεις 6,80Χ2,60 και κόγχη 2,40 μ. Η είσοδός του είναι μικρή 0,65Χ1,50 μ. με παραστάδες από μεγάλες πέτρες. Έχει μικρά παράθυρα διαστάσεων 0,70Χ0,80 και στη μεγάλη πλευρά μοιάζουν με πολεμίστρες.

Εξωκλήσια της Παναγίας:

  1. Αγίου Παντελεήμονα. Βρίσκεται στα σύνορα Λιμένα και Παναγίας, δεξιά του δρόμου σε ύψωμα, κάτω από πανύψηλα πεύκα. Η ημικυκλική κόγχη του είναι 3,30 μ., καλύπτεται με σχιστολιθικές πέτρες και έχει ύψος 1,60 μ. Οι διαστάσεις του είναι 8,20Χ5,30, ενώ το ύψος του στη νότια πλευρά 2,50 και στην είσοδο 3 μ. Κτίστηκε με πέτρες πάχους 0,50 μ. Η είσοδός του είναι 1,75Χ1.Πάνω από την είσοδο υπάρχει πλάκα με ανάγλυφο χαραγμένο σταυρό, μπλε χρώματος. Εντοιχισμένη πλάκα αριστερά της εισόδου μ' ένα σταυρό, αναφέρει το 1887 ως έτος ανέγερσης, που έγινε από τον ιερομόναχο Πανάρετο. Άλλη εντοιχισμένη μαρμάρινη επιγραφή μνημονεύει τη δωρεά του Κων/νου Κυριακίδη για τον εσωτερικό εξωραϊσμό του και τη σκάλα που οδηγεί από το δημόσιο στο ύψωμα, όπου βρίσκεται το εξωκλήσι. Η παράδοση αναφέρει ότι ένας μεθυσμένος πήγε να κλέψει από το εκκλησάκι, αλλ' ο Άγιος θυμωμένος άρχισε να χτυπάει τον κλέφτη μέχρι θανάτου.
  2. Άγιου Χαράλαμπου. Βρίσκεται Β.Α. έξω από το χωριό , δίπλα στο δρόμο που οδηγεί στη "Χρυσή Αμμουδιά". Είναι κτισμένο σε μια πλαγιά βουνού, με πηγή και πεύκα και πλατάνια. Έχει διαστάσεις 5Χ11 και ύψος 2,60 μ. Λείπει η ημικυκλική κόγχη και προστέθηκε τελευταία εξωνάρθηκας από τσιμέντο, καθώς και ένα βοηθητικός χώρος δίπλα, διαστάσεων 5Χ3,50μ. Εντοιχισμένη πλάκα με δικέφαλο αετό αναφέρει: "1814 Χ.Ρ.ΑΔ.Μ.''. Είναι κτισμένο με πέτρες πάχους 0,80 μ. και υπάρχουν χριστιανικά σύμβολα στ' αγκωνάρια. Έχει δύο μικρά παράθυρα και μικρή είσοδο διαστάσεων 1,60Χ1,80, με παραστάδες στη νότια πλευρά από μεγάλες πλάκες. Πολλά θαύματα που έγιναν στο χωριό, αποδόθηκαν στον Άγιο. Μια επιδημία πανούκλας λέγεται ότι ο Άγιος την έκλεισε σ' ένα μπουκάλι, που φυλάγεται ακόμα. Πανηγυρίζει στις 10 Φεβρουαρίου.
  3. Αγίας Κυριακής. Βρίσκεται δεξιά του δρόμου που οδηγεί στη "Χρυσή Αμμουδιά". Είναι ένα μικρό εξωκλήσι διαστάσεων 4Χ6,30 μ., που καταλήγει σε αψίδα καλυπτόμενη από σχιστολιθικές πλάκες, και έχει περιμετρική διάσταση 3,10 μ. Μπροστά υπάρχουν τρεις χαμηλοί κίονες. Κτίστηκε σε ερείπια βυζαντινού ναού από το Νικόλαο Μανακούδα το 1935, επειδή το είχε τάμα από τον πόλεμο της Μικράς Ασίας. Ήταν τότε ένα μικρό εικονοστάσι. Αργότερα, το 1961-62 , ο γιος του Νικ.  Μανακούδα, όταν γύρισε από τα καράβια, το έκτισε στη σημερινή μορφή. Πανηγυρίζει στις 7 Ιουλίου.
  4. Αγίας Παρασκευής. Βρίσκεται στη "Χρυσή Αμμουδιά", δίπλα σε πανύψηλα πεύκα. Η ημικυκλική κόγχη του έχει περιμετρική διάσταση 4,40 μ. Οι άλλες διαστάσεις του είναι 8Χ6 και ύψος 1,70 μ. Κτίστηκε το 1910 από το Βαλσαμά Κόντη και με συνδρομές κατοίκων. Φτιαγμένο με λιθοδομή πάχους 0,50 μ., έχει μικρά παράθυρα και μικρή είσοδο διαστάσεων 0,90χ2,40. Πανηγυρίζει στις 26 Ιουλίου.
  5. Παναγούδας. Βρίσκεται έξω από το χωριό, δεξιά του δρόμου που οδηγεί στη "Χρυσή Αμμουδιά". Είναι μικρό εκκλησάκι και κτίσθηκε από την οικογένεια Μπερζαμάνη γύρω στα 1845-50. Πανηγυρίζει στις 8 Σεπτεμβρίου.
  6. Αγίου Ιωάννη Θεολόγου ή Κρασά. Βρίσκεται μέσα σ' ένα κτήμα. Η επιβλητική κόγχη του έχει περίμετρο 2Χ2. Στις δύο πλευρές του έχει από ένα μικρό παράθυρο. Έχει μικρή είσοδο με διαστάσεις 2Χ1,70 και στο υπέρθυρο βρίσκεται πλάκα με εντοιχισμένο σταυρό. Κτίστηκε γύρω στα 1825-30. Ονομάζεται και Κρασάς, γιατί η γιορτή του συμπίπτει με την εποχή του κρασιού. Πανηγυρίζει στις 9 Μαΐου και στις 26 Σεπτεμβρίου.
  7. Αγίου Νικολάου. Βρίσκεται νότια του χωριού, στο " Πυργί ". Κτίστηκε στις αρχές του αιώνα μας, στη θέση όπου βρέθηκε η εικόνα του Αγίου Νικολάου από  το Δ. Θεοδωρέκο. Έχει μικρή είσοδο και μικρά παράθυρα.
  8. Αγίου Γεωργίου. Βρίσκεται σε απόκρημνο μέρος πηγαίνοντας προς την Ποταμιά. Κτίστηκε το 1830 και είναι μικρό.
  9. Αγίου Αθανασίου. Βρίσκεται στον παλιό δρόμο Λιμένα - Παναγίας, πιο κάτω από το εξωκλήσι του Κων/νου και Ελένης. Κτίστηκε το 1818, σε θέση που βρέθηκε εικόνα. Τελευταία ο νάρθηκάς του διαμορφώθηκε σε εκκλησάκι.
  10. Αγίου Κωνσταντίνου και Ελένης. Βρίσκεται μέσα στο δάσος, βόρεια του χωριού. Είναι ένα μικρό εξωκλήσι με ένα μεγάλο παράθυρο στη νότια πλευρά. Δεν έχει τέμπλο. Το Άγιο Βήμα χωρίζεται με κουρτίνες και οι εικόνες είναι τοποθετημένες σε χτισμένη βάση ενός περίπου μέτρου.
  11. Αποκεφαλισμού Αγίου Ιωάννη. Βρίσκεται στον παραλιακό αγροτικό δρόμο προς το Λιμένα. Κτίστηκε το 1835.Η λιθοδομή του καταλήγει σε ημικυκλική αψίδα. Πανηγυρίζει 29 Αυγούστου.

 Εξωκκλήσια της Ποταμιάς:

  1. Αγίου Δημητρίου. Βρίσκεται Ν.Δ. του χωριού, στις σημερινές κατασκηνώσεις. Είναι το σωζόμενο ναϊδριο του μετοχίου της Σκήτης του Τιμίου Προδρόμου της Μεγίστης Λαύρας. Διατηρείται σε άριστη κατάσταση. Αποτελεί ένα Αθωνίτικο κομψοτέχνημα. Η βασιλική σταυροειδής με τρούλο καταλήγει σε επιβλητική ημικυκλική κόγχη. Έχει διαστάσεις 8,70Χ6 και ύψος 4 μέτρα. Ο τρούλος του έχει τύμπανο με μικρά παράθυρα. Η είσοδός του είναι 1Χ1,50 με παραστάδες από πέτρες 1,30Χ0,25. Πάνω από την είσοδο υπάρχει ημικύκλιο με εσοχή. Η σκεπή είναι δίκλινη, καμαρωτή, σκεπασμένη με σχιστολιθικές πλάκες. Δεν έχει καθόλου ξύλο. Είναι κτισμένη με πέτρα μπαζωμένη και επικαλυπτόμενη με σχιστολιθικές πλάκες. Κτίστηκε το 1845, όπως προκύπτει από εντοιχισμένη πλάκα, που βρίσκεται στη νότια πλευρά, μέσα σ' ένα ημικύκλιο και κάτω από ένα μικρό παράθυρο. Πρόσφατα προστέθηκε και άκομψος τσιμεντένιος εξωνάρθηκας 3Χ6.
  2. Παναγούδας. Βρίσκεται πιο κάτω από το εξωκλήσι του Αγίου Δημητρίου. Είναι μεγάλων διαστάσεων, 14Χ10, με επιπρόσθετο τσιμεντένιο άκομψο εξωνάρθηκα. Κτίστηκε με προτροπή του ιερέα Σωτ. Βασιλούδη. Πανηγυρίζει της Ζωοδόχου Πηγής.
  3. Αγίου Νικολάου. Βρίσκεται στη Σκάλα Ποταμιάς, δίπλα στη θάλασσα. Έχει διαστάσεις 6,90Χ10 και ύψος 2,50 μ. Καταλήγει σε επιβλητική ημικυκλική κόγχη περιμετρικής διάστασης 3,90 και ύψους 1,70 μ. Σήμερα υψώθηκε επιπρόσθετος εξωνάρθηκας με ξύλινη τετράκλινη στέγη, που σκεπάζεται από σχιστολιθικές πλάκες, όπως και το εξωκλήσι. Είναι τύπου βασιλικής και ο κύριος ναός χωρίζεται με 4 κίονες, δύο αριστερά και δύο δεξιά, σε τρία κλίτη. Ο πρώτος αριστερά είναι δωρικού ρυθμού και ο άλλος στηρίζεται σε σπονδύλους, που πιθανόν να μεταφέρθηκαν απ' αλλού. Η είσοδός του είναι διαστάσεων 0,90Χ1,60 μ. και χαμηλότερη από το έδαφος κατά 20 πόντους. Έχει παραστάδες από μεγάλες πέτρες και στο υπέρθυρο υπάρχει μια παραλληλόγραμμη πλάκα σε ημικύκλιο με ροδέλες, ρόδακες και άλλα χριστιανικά σύμβολα. Στην αριστερή πλευρά υπάρχει εντοιχισμένο αρχαίο ανάγλυφο με παράσταση Θράκα θεού με κεφάλι αλόγου και ένα φίδι. Ο θεός φαίνεται ο μισός. Σε κάθε πλευρά βρίσκεται ένα παράθυρο, που απέξω έχουν διάσταση 0,60Χ0,50, ενώ από μέσα 1,40Χ1μ. Κτίστηκε το 1836, όπως προκύπτει από εντοιχισμένη πλάκα, που βρίσκεται στο αριστερό μέρος. Η οροφή διακοσμείται με άνθη που έχουν στο μέσο σταυρό. Το δάπεδο είναι καλυμμένο με ακανόνιστες σχιστολιθικές πλάκες. Το ξύλινο τέμπλο διακοσμείται από σκαλιστά άνθη.
  4. Αγίου Νεκταρίου. Είναι μικρό νεόδμητο εξωκλήσι, που βρίσκεται δεξιά του δρόμου που κατεβαίνει στη Σκάλα Ποταμιάς.
  5. Οσίου Δανιήλ. Βρίσκεται στη δυτική πλευρά του νησιού Γραμβούσας ή Κραμπούσας. Κτίστηκε πρόσφατα σε ερείπια μικρού εικονοστασίου του οσίου Δανιήλ, με πρωτοβουλία του ιερέα Σ. Βασιλούδη. Θεμελιώθηκε το 1993 και τέλειωσε το 1995. Πανηγυρίζει στις 12 Σεπτεμβρίου.

Εξωκκλήσια του Θεολόγου:

  1. Αγίας Τριάδος. Βρίσκεται στον κάμπο των Κοινύρων. Έχει διαστάσεις 8Χ8 και καταλήγει σε ημικυκλική κόγχη ύψους 3 μ. Από εντοιχισμένη πλάκα προκύπτει ότι κτίστηκε το 1861. Έχει μικρή είσοδο και μικρά παράθυρα. Πανηγυρίζει του Αγίου Πνεύματος.
  2. Αγίου Αντωνίου. Βρίσκεται σ' ένα λόφο του Ποτού, δίπλα στη θάλασσα. Είναι κτισμένο πάνω σε παλαιοχριστιανική εκκλησία του 4ου ή 5ου αιώνα. Στα ερείπια της πρώτης αυτής εκκλησίας κτίστηκε νεότερη βυζαντινή εκκλησία και στα ερείπια αυτής το 1851, το εξωκλήσι του Αγίου Αντωνίου, του οποίου η σκεπή κάηκε το 1985 και ξαναφτιάχτηκε με τσιμέντο, που σκεπάστηκε με την παλιά του σχιστόπλακα. Οι διαστάσεις του είναι 3Χ5 και ύψος 1,50 μ. Έξω από το εξωκλήσι σώζονται τα ερείπια της παλαιοχριστιανικής εκκλησίας. Στον εξωτερικό τοίχο του υπάρχει εντοιχισμένος ανάγλυφος σταυρός.
  3. Αγίου Νικολάου. Βρίσκεται στον κάμπο του Ποτού, μέσα στης " Χατζήδινας του χωράφι ".Είναι νεόδμητο. Λέγεται πως υπήρχε παλιά εκκλησία, που την έλεγαν Φραγκακκλησά. Καταλήγει σε ημικυκλική κόγχη και στο δεξί μέρος της πόρτας έχει εντοιχισμένη παραλληλεπίπεδη πλάκα με σταυρό.
  4. Αγίου Γεωργίου. Βρίσκεται δεξιά του δρόμου ανεβαίνοντας για το Θεολόγο και ανάμεσα στη Λαγκάδα και στο Παλίρι. Κάηκε το 1985 και ξανακτίστηκε με δαπάνη του Αυγούστου Κομλίκη. Η σκεπή του είναι ξύλινη και σκεπάζεται με σχιστολιθικές πλάκες.
  5. Αγίου Γεωργίου. Βρίσκεται Ν.Δ. του χωριού. Είναι τύπου βασιλικής της τουρκοκρατίας και καταλήγει σε ημικυκλική κόγχη. Έχει στη νότια πλευρά 3 μικρά παράθυρα, ενώ στη βόρεια 1. Η είσοδός του είναι μικρή και η σκεπή του καμαροειδής-θολωτή και σκεπάζεται με σχιστόπλακες. Το δάπεδό του είναι στρωμένο με ακανόνιστες πλάκες ασβεστωμένες.
  6. Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου (Αποκεφαλιστή). Βρίσκεται Ν.Δ. του χωριού, μέσα σ' ένα χωράφι. Είναι ιδιόκτητο του Κ. Βασιλικού.
  7. Προφήτη Ηλία. Βρίσκεται στα όρια που χωρίζουν οι κοινότητες Θεολόγου και Ποταμιάς, σε μια γραφική τοποθεσία.
  8. Αγίων Αναργύρων. Βρίσκεται απέναντι από το χωριό. Είναι μεγάλο εξωκλήσι. Παλιότερα ήταν ιδιοκτησία της οικογενείας Αν. Σταματέκου. Η σύζυγός του Θωμαή το δώρισε στο χωριό του.
  9. Παναγούδας. Βρίσκεται πάνω απ' την "Καρτσιλιώτινα", μετά το εξωκκλήσι του Αρχαγγέλου. Είναι ιδιόκτητο του Κ. Βασιλικού.
  10. Αρχαγγέλου. Μεγάλο εξωκλήσι που βρίσκεται Ν.Α. του χωριού.
  11. Αγίας Μαρίνας. Βρίσκεται στη βόρεια πλευρά του χωριού, μέσα στη ρεματιά που πήρε τ' όνομά της.

Eξωκκλήσια των Λιμεναρίων:

  1. Αγίου Νικολάου. Βρίσκεται πάνω σε λόφο, Ν.Α. του χωριού. Κτίστηκε το 1888 και ανακαινίστηκε από το Γ. Αποστολόπουλο το 1950 σε μνημόσυνο των γονέων του Στάθη και Μαρίας, όπως αναγράφεται σ' εντοιχισμένη πλάκα στην είσοδο του ναού. Έχει ενσωματωμένο εξωνάρθηκα και καμπαναριό, καθώς και μεγάλα παράθυρα. Διατηρείται σε άριστη κατάσταση και πανηγυρίζει στις 6 Δεκεμβρίου.
  2. Αγίου Ελευθερίου. Βρίσκεται βόρεια από τις Καλύβες Λιμεναρίων. Κτίστηκε το 1980, όπως προκύπτει από εντοιχισμένη μαρμάρινη πλάκα που αναφέρει: "Ο ιερός ναός του Αγίου Ελευθερίου ανοικοδομήθηκε από τον αρχιμανδρίτην Ευδόκιμον Ασίκη με τη συνδρομή όλων των χριστιανών το 1980". Στη θέση αυτή υπήρχε παλιό γραφικό εικονοστάσι, που είχε κτιστεί στα ερείπια παλιάς βυζαντινής εκκλησίας. Είναι ευρύχωρος ναός με ενσωματωμένο εξωνάρθηκα και καμπαναριό. Πανηγυρίζει στις 31 Ιουλίου.
  3. Αγίου Δημητρίου. Βρίσκεται Β.Α. των Καλυβιών, σ' απόσταση 2 περίπου χιλιομέτρων. Στη θέση αυτή υπήρχε εικονοστάσι, που ήταν κτισμένο στα ερείπια παλιάς βυζαντινής εκκλησίας. Στη γύρω περιοχή υπάρχουν λείψανα αρχαίου οικισμού. Έχει ενσωματωμένο εξωνάρθηκα και καμπαναριό. Εντοιχισμένη μαρμάρινη πλάκα αναφέρει ότι η εκκλησία κτίστηκε από τον ιερέα Γεώργιο Ξανθιώτη το 1960 και ανακαινίστηκε από τον αρχιμανδρίτη Ευδόκιμο Ασίκη το 1993.

Εξωκκλήσια Μαριών:

  1. Αγίου Ιωάννη του Νέου. Βρίσκεται αριστερά του δρόμου, καθώς ανεβαίνει κανένας στο ορεινό χωριό. Κτίστηκε το 1976 και έχει ένα δικό του χαρακτηριστικό αγροτικό αιγαιοπελαγίτικο ρυθμό.
  2. Αγίου Γεωργίου. Βρίσκεται δεξιά του δρόμου, ανεβαίνοντας πάνω στο χωριό. Είναι μονόχωρο τετράγωνο εκκλησάκι με στέγη θολωτή, που σκεπάζεται από σχιστολιθικές πλάκες. Έχει περίφραξη και εντυπωσιακή είσοδο.
  3. Αγίου Παντελεήμονα. Βρίσκεται δεξιά του δρόμου πηγαίνοντας προς το χωριό. Κτίστηκε το 1830 και ανήκε στο μετόχι της μονής Καρακάλλου. Σήμερα ανήκει στη μονή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου. Είναι τύπου βασιλικής της Τουρκοκρατίας και έχει διαστάσεις 3Χ5 μ.
  4. Αγίου Ιωάννη του Παλιού. Βρίσκεται έξω από το χωριό, σε μικρή απόσταση από το δημόσιο δρόμο. Είναι μικρό εκκλησάκι.

Εξωκκλήσια της Καλλιράχης

  1. Αγίου Γεωργίου. Βρίσκεται στη θέση που ονομάζεται " Καλογερικά ". Ανήκε στο μετόχι της μονής Παντοκράτορος. Έχει διαστάσεις 6,40Χ12,50 και ύψος 2,50 μ. Καταλήγει σε ημικυκλική κόγχη. Η είσοδός του είναι μικρή και τα παράθυρα με διαστάσεις 0,60Χ1,20 μ.
  2. Υπαπαντής. Βρίσκεται δίπλα στη θάλασσα. Έχει ενσωματωμένο εξωνάρθηκα 11,40Χ2,70 μ. και είχε τζάκι στη νότια πλευρά του. Κτίστηκε στα χρόνια της Τουρκοκρατίας και υπάρχουν εικόνες αγιορείτικων οίκων του 1860. Έχει μικρή είσοδο με παραστάδες από μεγάλες πέτρες και οι διαστάσεις του είναι 11,40Χ9,20 μ.
  3. Αγίου Νεκταρίου. Βρίσκεται αριστερά του δρόμου που ανεβαίνει στο ορεινό χωριό της Καλλιράχης. Κτίστηκε το 1975 από την Αντιγόνη Χ. Ταμανά. Έχει διαστάσεις 6,10Χ10,70 και ύψος 4μ. Ο κύριος ναός με το ιερό βήμα χωρίζεται με γύψινο τέμπλο.
  4. Αγίας Μαρίνας. Βρίσκεται μέσα σ' ελαιώνα, αριστερά του δρόμου που ανεβαίνει στην Καλλιράχη. Είναι κτισμένο στα ερείπια παλαιοχριστιανικής και μετέπειτα βυζαντινής εκκλησίας. Έχει επιβλητική είσοδο, μεγάλα τρίλοβα παράθυρα και είναι σταυροειδής με τρούλο. Θεμελιώθηκε το 1982 από την Ελπίδα Οικονόμου και αποπερατώθηκε με δωρεά των Οικονόμου, Μακαρίου, Χ" Γιάννη Μαρίνου.
  5. Κωνσταντίνου και Ελένης. Βρίσκεται μέσα σε ρεματιά. Κτίστηκε το 1975 με δαπάνη του Πλωμαρίτη Γεωργίου. Έχει μεγάλα παράθυρα και καταλήγει σε ημικυκλική κόγχη, με δίκλινη κεραμοσκεπή και εξωνάρθηκα στην είσοδο.
  6. Αγίων Αναργύρων. Βρίσκεται Ν.Α. από το χωριό, σε βουνοπλαγιά. Ήταν ο ναός του μετοχίου της μονής Παντοκράτορος. Υπάρχουν μέσα εικόνες αγιορείτικων οίκων.
  7. Αγίας Παρασκευής. Βρίσκεται πάνω σε αγροτικό δρόμο, βόρεια του χωριού. Κτίστηκε το 1990 με δαπάνη του φωτογράφου Πασαλή και όλων των κατοίκων του χωριού.
  8. Μεταμόρφωσης. Βρίσκεται σε κορυφή λόφου, όπου υπήρχε παλιότερα το χωριό, πριν κατεβούν οι κάτοικοι στο σημερινό ορεινό χωριό. Ένα ποίημα που έγραψε ο δάσκαλος Αντωνιάδης κατά το μακεδονικό αγώνα αναφέρεται στο εξωκκλήσι αυτό.

Eξωκκλήσια Σωτήρος:

  1. Αγίας Ανάληψης. Βρίσκεται στο δρόμο που οδηγεί στο μοναστήρι του Αγίου Παντελεήμονα. Είναι ένα μονόχωρο εξωκκλήσι τύπου βασιλικής, που προεξέχει το μεσαίο κλίτος, δίνοντας την εντύπωση τρίκλιτης βασιλικής. Έχει παλιές τοιχογραφίες που πρέπει ν' αποκατασταθούν.
  2. Αγίου Ιωάννη Προδρόμου. Βρίσκεται μέσα στο δάσος, δεξιά του δρόμου που οδηγεί στο Σωτήρος. Είναι ένα μονόχωρο εκκλησάκι με μικρή είσοδο.

Eξωκκλήσια Πρίνου:

  1. Αγίου Δημητρίου. Βρίσκεται αριστερά του δρόμου, καθώς πηγαίνεις για το Καζαβήτι. Έχει διαστάσεις 8,80Χ6,50 με μικρή είσοδο και μικρά παράθυρα. Η είσοδος έχει παραστάδες και ο εξωνάρθηκας ποικίλει σε ύψος, ενώ έχει 2,60 ύψος, μειώνεται στην ανατολική πλευρά στο 1,30 μ. Υπάρχουν αψίδες στον εξωνάρθηκα διαστάσεων 3,50Χ6,50. Κτίστηκε το 1830. Στο υπέρθυρο της εισόδου σώζεται σε καλή κατάσταση τοιχογραφία του Αγίου Δημητρίου. Έχει τετράκλινη στέγη με σχιστόπλακες και το δάπεδο του είναι φτιαγμένο με ακανόνιστες σχιστολιθικές πλάκες.
  2. Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου.
  3. Αγίας Κυριακής. Ήταν ναός του μετοχίου της Μονής Εσφιγμένου. Είναι μεγαλούτσικο και διατηρείται σε καλή κατάσταση.

Εξωκκλήσια Ραχωνίου:

  1. Αγίου Γεωργίου. Βρίσκεται στο παλιό χωριό και ήταν ενοριακός ναός του. Είναι μεγάλη βασιλική με εξωνάρθηκα στη βόρεια πλευρά . Κτίστηκε το 1810. Από εντοιχισμένη επιγραφή μαθαίνουμε ότι ανακαινίστηκε κατά τα έτη 1973-1992. Πανηγυρίζει στις 23 Απριλίου και την Πρωτομαγιά.
  2. Αγίου Γεωργίου. Βρίσκεται αριστερά του δρόμου πηγαίνοντας από τον Πρίνο στο Ραχώνι. Είναι νεόδμητο, με μικρό εξωνάρθηκα. Οι διαστάσεις του είναι 5Χ8 και καταλήγει σε ημικυκλική κόγχη. Η δίκλινη στέγη του είναι σκεπασμένη με κεραμίδια.
  3. Αγίου Ιωάννη. Είναι ιδιωτικό εκκλησάκι έξω από το χωριό.

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Κλείνουμε την εισήγησή μας με σχετικές προτάσεις που μπορούν να υλοποιηθούν, αν θέλουμε να διατηρήσουμε τα εξωκκλήσια του νησιού και να τα προβάλλουμε ανάλογα.

  • Να μη γίνονται αυθαίρετες επεμβάσεις στα κτίσματα. Σε περιπτώσεις εξωραϊσμού να συνεργάζονται οι αρμόδιες υπηρεσίες με την τοπική εφορεία Βυζαντινών αρχαιοτήτων του Υπουργείου Πολιτισμού και να μη γίνονται πρόχειρα και απρογραμμάτιστα.
  • Να συντηρούνται και να προστατεύονται συστηματικά από τις τοπικές αρχές, κοινότητα και εκκλησία, εντασσόμενα στα ευρωπαϊκά προγράμματα αξιοποίησης αρχαιοτήτων. Επιβάλλεται η ωραιοποίηση της εσωτερικής όψης της πρώτης κατηγορίας.
  • Όλα, καθώς θα είναι  καταγραμμένα, να συμπεριληφθούν σε μελλοντική έκδοση ενός τουριστικού οδηγού του νησιού, να προβληθούν ως λατρευτικά κέντρα, δείγματα της θρησκευτικής ευλάβειας των κατοίκων του νησιού και ως ένα κομμάτι της ιστορίας της Θάσου.
Μιχαλόπουλος Νικόλαος,
Θεολόγος Λυκειάρχης

 

Psili Ammos Beach

Home50Contact50 tigr

2010 031
Rooms to hire, Beach Bar & Restaurant

Στην μαγευτική παραλία της Ψιλής Άμμου του Ποτού-Θάσου δραστηριοποιείται η επιχείρηση «Ψιλή Άμμος» του κ. Νικολούδη με πολύ επαγγελματισμό και ευθύνη απέναντι στους πελάτες του που κατακλύζουν τον πολυχώρο, δηλ, δωμάτια-beach bar-εστιατόριο, 5μηνες τον χρόνο.

 

Vieltha, Organic Olive Oil Mills of Thassos

Home50Contact50 tigr

7 img
Organic and Convensional
Olive products

The company was established in 1999, during a period when the food industry in the EU and the USA was experiencing numerous scandals (mad cow disease, dioxins etc). The disasters caused by conventional farming and its intensive mass-production rates, inspired the creation of such a company aiming to build a healthier relationship between man and nature...

tab3

tab4

tab5